Elk dorp en iedere gemeente en stad kent het: een icoon (of meerdere iconen), die de inwoners verenigt en verbindt. Het vormt bovendien vaak het gezicht van ... Dit kan een buurthuis, dorpscafé, sporthal of ander verenigingsgebouw zijn.
Of een kerk.
De kerk in het centrum van Pannerden is zo’n icoon, dat het dorp tot een gemeenschap maakt. En sinds we weten, dat de kerk uit de eredienst onttrokken wordt en het parochiebestuur vanaf 1 januari 2021 geen gebruik meer maakt van de kerk, is een ingestelde werkgroep op zoek gegaan naar een nieuwe bestemming voor het gebouw. Een bestemming, waarin hij de spil blijft in het dorp.
Met als doelstelling het kerkgebouw te behouden voor de toekomst is naar een duurzame invulling gezocht. Het gebouw moet tot in de verre toekomst behouden blijven voor het dorp Pannerden.
In december 2020 hebben wij u middels deze site en "de Brug" op de hoogte gebracht van het plan van de werkgroep herbestemming Martinuskerk Pannerden.
Via deze pagina houden wij u op de hoogte van de laatste ontwikkelingen
In 1875 werd besloten tot de bouw van een nieuwe kerk over te gaan. Als architect koos men Alfred Tepe te Utrecht. Tepe, te Amsterdam in 1840 geboren, was een architect die een geheel nieuwe stijl ontwikkelde, de neo-gothiek. Tepe liet zich inspireren door de laat middeleeuwse Nederrijnse en Westfaalse gothiek, hij liet decoratieve elementen achterwege en had een buitengewoon scherp gevoel voor de juiste verhoudingen. Ook de inwendige van zijn kerken is opvallend door eenvoud. Tussen 1873 en 1905 bouwde Tepe zeventig katholieke kerken in Nederland, waarvan drie op het Gelders Eiland: de kerken van Pannerden, Herwen en Lobith. In 1878 is de nieuwe Martinuskerk door mgr. Schaepman ingewijd. De Martinuskerk is een gemeentelijk monument.
De kerk is tijdens de tweede wereldoorlog niet gespaard gebleven, de oorspronkelijke glas in lood ramen zijn verloren gegaan en de torenspits is geheel verwoest. Bij de herbouw is een veel lagere dakopbouw aangebracht. Tijdens de watersnoodramp van 1926 heeft de kerk geheel onder water gestaan en de nodige schade opgelopen.
De huidige technische staat van het gebouw is niet geweldig te noemen. De parochie heeft eerdere restauratieplannen nooit uitgevoerd. Laatste restauratieplan van de parochie dateert uit 2013 en kende een begroting van ca € 500.000,- Het niet uitvoeren van onderhoud en restauratieplannen van destijds heeft het gevolg dat ook gevolgschade is ontstaan. De restauratiekosten zijn hierdoor aanzienlijk opgelopen. Daarbij komt dat de fundering van het kerkgebouw (exclusief de toren) niet stabiel is. Her en der zijn scheuren in de gevels aanwezig welke de Monumentenwacht al jaren monitort.
BOEi Nationale Maatschappij tot Restaureren & Herbestemmen van Cultureel Erfgoed heeft de huidige casco restauratie begroot op € 1.300.000,- inclusief BTW. Hierbij zal het gehele gebouw inclusief de toren in een goede technische staat worden gebracht.
Hoogte van de restauratiekosten heeft vanzelfsprekend een sterke invloed op de haalbaarheid van de plannen voor een duurzaam behoud en herbestemming van de Martinuskerk.
Direct nadat november 2019 bekend werd dat het kerkgebouw gaat sluiten is een werkgroep herbestemming Martinus Pannerden samengesteld, bestaande uit 10 mensen: dames, heren, jong, oud van verschillende pluimage. Na een aantal bijeenkomsten formuleerde de werkgroep al gauw een tweetal uitgangspunten.
• in hoeverre is er voldoende gemeenschapszin in het geloof m.a.w. is er behoefte aan een gebedsruimte in welke vorm dan ook
• wat zijn de mogelijkheden voor herbestemming van het kerkgebouw.
Om geen concurrentie te bieden aan de reeds aanwezige voorzieningen in het dorp als verenigingen, sport, horeca en winkels is uiteindelijk gekozen om het gebouw te bestemmen als ontmoetingsruimte en woonruimte voor het dorp. De werkgroep ontwikkelde verschillende ideeën die werden uitgewerkt naar plannen voor de nieuwe invulling van de kerk en onderzocht de haalbaarheid ervan. Plannen vielen in de loop van het proces af, omdat ze niet haalbaar bleken. Een van deze plannen bleef overeind.
Het plan behelst een ontmoetingsruimte in het priesterkoorgedeelte en nieuwbouw van 16 appartementen waarbij het middenschip zal worden gesloopt en herbouwd. De gebouwcontouren blijven behouden.
Dit plan is besproken met verschillende instanties waarbij door de provincie is verzocht - indien men gebruik wil maken van subsidiemogelijkheden - het middenschip niet te slopen en de herbestemming binnen de bestaande gebouwcontouren te houden.
Op 4 november 2022 is een aangepast plan als conceptaanvraag bij de gemeente Zevenaar ingediend. Dit plan is in overeenstemming met de wens van bepalende partijen om de herbestemming binnen de bestaande gebouwcontouren te houden. Uiteindelijk heeft de gemeente Zevenaar op 25 mei 2023 goedkeuring verstrekt op de ingediende conceptaanvraag. Fijn om deze goedkeuring in ons bezit te hebben zodat we ook met dit plan verder kunnen. Wij zullen ons echter eerst bezig gaan houden om het plan van het nieuwe Martinushuis in uitvoering te krijgen.
Zodra mogelijk presenteren wij u het laatste plan voor herbestemming van de Martinuskerk via deze website.
De ontmoetingsruimte voor het dorp zal in welk plan dan ook gelijk blijven als in 2020 gepresenteerd.
Als de plannen doorgang vinden, blijft het gebouw een belangrijk deel van zijn verbindende functie behouden voor het organiseren van verschillende activiteiten voor het dorp.
Het priesterkoorgedeelte zal geschikt worden gemaakt als een ontmoetingsruimte onderverdeeld in verschillende ruimtes voor diverse functies. Zo heeft de middelste ruimte volgens het plan een ronde theateropstelling, waardoor ook geschikt voor toneel- en andere voorstellingen, uitvoeringen en uitgeleide diensten.
Door een verdieping aan te brengen is er een mogelijkheid voor ongeveer 140 zitplaatsen. Waarvan op de begane grond ongeveer 90 zitplaatsen en op de verdieping – welke in open verbinding staat met de begane grond middels een vide – ongeveer 50 zitplaatsen. Dit biedt voldoende gelegenheid om kleinschalige activiteiten te organiseren.
Het overige deel van de kerk zal worden voorzien van woningen waarvoor de plannen momenteel wordt uitgewerkt.
Aula
In de huidige sacristie komt een eigen aularuimte waar in een gemoedelijke sfeer een dierbare overledene kan worden opgebaard.
Deze ruimte heeft een eigen ingang en voorzieningen. Hierdoor blijft tot het moment van daadwerkelijk afscheid een dierbare overledene binnen de beslotenheid van het dorp.
Ook zal in de gemeenschappelijke ruimte een ontvangstruimte voor uitvaart, bijeenkomsten en dergelijke worden ingericht. Kortom “multifunctioneel”.
De oude kerk blijft zijn spilfunctie in het dorp behouden.
Het plan voor herbestemming Martinuskerk is ontworpen door Ronald Milder bureau voor bouwkunde & architectuur.
www.ronaldmilder.nl
Op alle afbeeldingen is het auteursrecht van toepassing.
Het is niet toegestaan zonder schriftelijke toestemming deze afbeeldingen te gebruiken en of te publiceren.